Het is een thema dat vaker is besproken door tekstschrijvers, maar het blijft een dilemma. Waar kies je voor als je een keuze moet maken over de aanspreekvorm in je webteksten? U of jij? Formeel of informeel?
Waar komt het dilemma eigenlijk vandaan?
Tekstschrijvers adviseren om websitebezoekers in webteksten persoonlijk aan te spreken. In de communicatiewetenschap wordt dit de zelf-referentiestrategie genoemd. Hierbij wordt de lezer gestimuleerd eigen ervaringen te activeren, waardoor hij of zij de informatie meer op zichzelf betrekt. Uit onderzoek blijkt dat deze teksten beter overtuigen.
Daarnaast wil je als schrijver van webteksten korte, actieve zinnen gebruiken, omdat websitebezoekers teksten op een scherm anders lezen dan teksten op papier. Ze scannen en zappen meer en lezen zo’n 25% langzamer. Schrijvers van webteksten maken dus vaak kort zinnen waarmee ze de doelgroep aanspreken. Met veelvuldig gebruik van ‘u’ of ‘je’ als gevolg.
Wat is beter?
Dat is de vraag. Het één blijkt in ieder geval niet beter dan het ander. Hoewel ik anders verwachtte, bleek uit een onderzoek van Van Zalk & Jansen naar de invloed van leeftijd op de waardering voor een aanspreekvorm, dat ouderen ‘jij’ hoger waardeerden dan jongeren, terwijl dat bij jongeren juist andersom was. En het onderwerp van de tekst blijkt ook van invloed op de waardering: tussen verschillende onderwerpen treden andere, soms tegengestelde effecten op.
Dus?
Wat de beste aanspreekvorm is, hangt af van de context. Laat je keuze daarom afhangen van de lezer. Wie is je doelgroep? Schrijf je voor een notariskantoor? Dan zal de keus misschien eerder op ‘u’ vallen. Schrijf je voor een marketingbureau, dan valt de keus wellicht eerder op ‘je’. Als je op je website een persoonlijke stijl hanteert (met bijvoorbeeld een foto van jezelf erbij), kan de keus ook weer anders zijn. Je doelgroep zal jou identificeren met de teksten op je website en dan lijkt het me beter dat tekst en beeld overeenkomen. Uiteindelijk heeft mij dat ook doen besluiten om voor ‘je’ te kiezen. Wat je ook kiest, wees in ieder geval consequent.
Wat leuk, persoonlijk zet je of jij mij meer aan het denken. Dan heb ik toch het gevoel meer persoonlijk te worden aangesproken. Bij ‘u’ heb ik meer het gevoel dat iemand anders het voor mij al heeft bedacht.
Hoi Ruben, als jij mijn doelgroep bent, heb ik in ieder geval de juiste keuze gemaakt. Voor sommige mensen zal ‘je’ misschien weer te persoonlijk zijn, maar dat zal de tijd wel uitwijzen.